Stress wordt meestal omschreven als een onplezierig, onwelkom gevoel dat zichzelf zowel fysiek als mentaal tot uiting brengt.
Het effect van stress reikt van prikkelbaarheid en angstgevoelens tot verhoogde bloeddruk en hartkloppingen. Als je zo over stress denkt is het geen wonder dat je er alles aan doet om dat gevoel te vermijden.
Maar wat nu als je dat gevoel van stress in je voordeel kunt laten werken? Wat zou er gebeuren als je stress als een goede hulp ziet die veel voordelen te bieden heeft, in plaats van dat het een irritante reactie is die erop uit is om het leven moeilijker te maken?
Deze verandering in je gedachten over stress helpt je om er een gezondere en handige relatie mee aan te gaan. De meeste gezondheidswetenschappers beschrijven stress als een slechte reactie en je moet er alles aan doen om het zo snel mogelijk te veranderen of uit te roeien om gezondheidsproblemen te voorkomen.
Maar onderzoek toont aan dat juist die negatieve attitude ten opzichte van stress zorgt voor de negatieve uitwerking. Zo’n negatieve focus is op zichzelf namelijk al ongezond. Als het je lukt om stress als een helpende emotie te beschouwen en leert om het tot je voordeel te gebruiken, zal je gezondheid er waarschijnlijk veel minder door beïnvloed worden. Eigenlijk is stress juist goed voor je als je leert om het op de juiste manier te omarmen.
De voordelen van stress
Als je aan stress denkt denk je waarschijnlijk het eerste aan negatieve symptomen: Hoofdpijn, paniek, een strak gevoel in je lichaam enzovoort. Maar er zijn ook minstens zoveel voordelen te benoemen:
Motivatie om in actie te komen
Stress kan als een grote motivator werken en je daardoor helpen om doelen of eenvoudige taken te volbrengen. Of je nu gaat solliciteren, een deadline moet halen of een actielijst moet afvinken.
Met een beetje stress wordt je aangemoedigd om in actie te komen. Als je helemaal geen stress zou voelen zou je ook niet de behoefte voelen om buiten je comfortzone te treden en dat is nu juist zo essentieel voor je persoonlijke ontwikkeling.
Veerkracht opbouwen
Als je kleine delen stress ervaart ben je bezig om je weerstand tegen toekomstige stressoren op te bouwen. Volgens de American Psychological Association (APA), bouwen mensen in de loop van de tijd veerkracht op als ze moeten omgaan met stressvolle situaties. Dit kan zich uiten door:
- Contact te maken met anderen
- Goed voor jezelf te zorgen
- Beslissende acties te ondernemen
Geeft je cognitieve functies een boost
Een studie van de Universiteit in Californië in 2013 ontdekte dat heftige stress voor nieuwe zenuwcellen in je hersenen kan zorgen. Volgens de onderzoekers kan een zekere mate van stress de volgende voordelen geven:
- Een optimale focus
- Beter geheugen
- Verbeterd vermogen om nieuwe taken aan te leren
Hoe kun je stress in je voordeel gebruiken?
Als stress zoveel voordelen kan hebben, hoe kun jij daar dan je voordeel mee doen? Hoe kun je stress voor je laten werken in plaats van tegen je?
Train je hersenen
We zagen al dat de manier waarop stress invloed op je heeft afhankelijk is van hoe je ernaar kijkt. Oefen je hersenen om stress als een handig handvat te zien in plaats van een obstakel. Het zal tijd kosten voor deze nieuwe visie volledig is geïntegreerd. Maar hoewel het wat oefening kan vergen is het wel mogelijk om je eerste reactie op stress te veranderen.
Herplaats de negatieve gedachten die waarschijnlijk als eerste bij je opkomen door positieve gedachten. Denk bijvoorbeeld:”Ik ervaar stress en verwelkom het helemaal.” Bedenk daarna hoe je de stress het beste voor je kunt laten werken om je probleem op te lossen. Hoe kan de stress in deze situatie voor jou werken?
Tip: Wees niet ongerust als je niet direct de beste manier kunt bedenken. Het zal door de tijd heen steeds makkelijker gaan. Als je geen voordelen kunt bedenken voor wat voor stressor dan ook, accepteer dan dat het er gewoon is. Dit is beter dan ervoor te vluchten.
Verander je perspectief
Als je betekenis geeft aan een moeilijke situatie wordt het makkelijker om ermee om te gaan. In ieder geval motiveert het je om te handelen. Als je jouw stressfactoren dus anders bekijkt, zodat het betekenis krijgt in je leven, geef je de stress een positief doel.
Misschien zijn de voordelen een van de beschreven doelen. Bijvoorbeeld dat het je motiveert om in actie te komen, om veerkracht op te bouwen of om je cognities een boost te geven. Maar het kan ook iets heel anders zijn. Door de stress met een betekenis te verbinden geef je het een reden van bestaan en verbreedt je tegelijkertijd je perspectief.
Vraag je af: ”Waarom?”
Soms voel je stress en kun je makkelijk identificeren waar het vandaan komt. Op andere momenten ben je daar niet zeker van. Door de kern van de stress te achterhalen verander je de positie waardoor je met de stress kunt werken. Als je de symptomen van stress voelt, lichamelijk of psychisch, maar niet weet waar het vandaan komt, kun je het gevoel krijgen dat je de controle kwijt bent. Maar door rustig te achterhalen wat het probleem is en er een positieve draai aan te geven krijg je de teugels weer in handen.
Stress is een onderdeel van het alledaagse leven. Hoe harder je je best doet om ervoor weg te lopen, hoe meer het je bekruipt. Door van de stress je bondgenoot te maken kun je leren om het in je voordeel te laten werken en misschien leer je iets nieuws tijdens dat proces. Dus de volgende keer als de stress je besluipt, accepteer dat dan. Zie het als onderdeel van je ontwikkelingsweg en omarm het met heel je hart. Je zult versteld staan door het resultaat.
Hoe gebruik jij stress in je voordeel?