Hazelaar is de vroegste inheemse struik in bloei. Vanaf januari bloeien de mannelijke katjes, later de vrouwelijke bloemen.
Hazelwormen, die vroeger als slangen aanzien werden, schijnen graag in de strooisellaag onder hazelaars te vertoeven.
Maretak, dat eeuwig leven symboliseert, groeit soms in hazelaars. Men geloofde vroeger dat de aanwezigheid van een maretak in een hazelaar erop duidde dat de boom bewoond werd door de slangenkoning en dat je deze dus in de strooisellaag onder de boom kon tegenkomen.
Met een hazelaartak in de hand zou je de slangenkoning (en dus slangen) op afstand kunnen houden. De Hazelaar staat symbool voor seksualiteit & vruchtbaarheid: in plaats van met rijst strooiden de oude Grieken bij huwelijken met hazelnootjes.
Hazelaar in de keuken:
- Jonge blaadjes kunnen bv. in soep meegekookt worden.
- Katjes kunnen bv. in chutney gebruikt worden.
- Hazelnoten kunnen in brood, koekjes, muffins verwerkt worden. Ze kunnen in chocolade gesmolten worden of aan cruesli toegevoegd. Je kunt er ook hazelnootpasta of hazelnootmelk van maken.
Medicinaal gebruik van de Hazelaar
De Hazelaar voorziet ons van hazelnoten en hazelnootolie. Hoe en wat?
- Hazelnoten voorzien ons o.a. van vitamine B, C, K en van mangaan, koper, ijzer, calcium, magnesium, fosfor en zink.
- Hazelnoten en hazelnootolie bevatten ook omega 3, 6 en 9 vetzuren en vitamine E:
Omega 3, 6 en 9
Omega 3, 6 en 9 vetzuren dragen bij aan een gezonde cholesterol balans: op die wijze verkleinen ze de kans op aderverkalking. Omega 3 en 6 vetzuren zorgen bovendien voor een beter zuurstofgehalte in de cellen: ze ondersteunen zo bv. de hersenfuncties en (in het geval van omega 3) ook de ogen.
Let wel: omega 3 en 6 vetzuren moeten hiervoor in een gelijke verhouding aan het lichaam aangeboden worden.
Ontstekingen
Is er meer omega 6 dan omega 3 in het lichaam aanwezig, dan leidt dit tot ontstekingen (bv eczeem, artritis, enz.). Hazelnootolie bevat 50 tot 90x meer omega 6 dan omega 3: om die reden wordt aanbevolen hazelnootolie te combineren met een olie of voedingsmiddelen, rijk aan omega 3, bv. olijfolie, vette vis, enz.
Vitamine E
Vitamine E zorgt er o.a. voor dat cholesterol niet oxideert. Aangezien geoxideerde cholesterol de belangrijkste veroorzaker van aderverkalking is, draagt vitamine E op deze wijze ook bij aan de preventie van aderverkalking.
Van hazelnootolie wordt wel gezegd dat het aarsmaden en wormen zou kunnen verdrijven.
Thee en tinctuur maken van de bladeren en bast
Hazelnootolie werkt o.a. door de omega 6 vetzuren herstellend op droge, schilferige huid.
- Thee en tinctuur van bladeren en bast van hazelaar werken zoals toverhazelaar (hamamelis virginiana): de flavonoïden maken wanden van kleine bloedvaten minder kwetsbaar. Dit leidt tot minder blauwe plekken, minder oedeem vanuit de bloedvaten en minder zware benen, spataderen en aambeien.
- Thee en tinctuur van hazelnootbladeren en -bast zouden afvalstoffen sneller richting lever doen bewegen. Om die reden wordt hazelaar vaak gecombineerd met kruiden die de lever helpen ontgiften.
- Deze ontgiftende werking in combinatie met een licht zweetdrijvende en koortsremmende werking van hazelaar, maakt dat hazelaar zinvol ingezet kan worden bij onzuivere huid.
Voor op je lijf
- Lokaal gebruik van een afkooksel van bladeren en bast of van een in water verdunde tinctuur verlicht zware benen, spataderen, aambeien, enz.
- De looistoffen erin doen hazelaarblad en bast ook samentrekkend en herstellend werken op bloedingen, wonden, enz. En spoelen of gorgelen met een afkooksel of verdunde tinctuur biedt verlichting bij bv. keelpijn en mondslijmvlies- en tandvleesontstekingen.
De knoppen van de Hazelaar
De knoppen die zich ‘s zomers vormen, worden op alcohol en glycerine gezet. Dit levert een glycerinemaceraat dat:
- alle bovenstaande doet;
- daarnaast urinedrijvend is;
- rode bloedcellen helpt aanmaken en bloed verdunnend kan werken;
- overmatig bindweefsel in longen en lever oplost en deze organen zo beschermt en soepel helpt houden: het glycerinemaceraat wordt daarom o.a. ingezet bij longfibrose, longemfyseem, longsclerose, leverfribrose, leverbeschadiging door alcoholgebruik, littekens, enz.
- ingezet kan worden bij milde depressie, omdat het het serotoninegehalte in de hersenen verhoogt.
Let hier wel even op…
Zoals altijd geldt: ga niet lichtzinnig met de geneeskracht van kruiden om, maar overleg met je arts, raadpleeg een fytotherapeut of verdiep je in de materie.
Hazelaar is een veilige plant, maar met het glycerinemaceraat ben je best voorzichtig. Omwille van de bloedverdunnende werking van het glycerinemaceraat neem je dit niet, als je problemen met je bloedstolling hebt, bloedverdunnende medicijnen neemt of een ingreep moet ondergaan.
- Er wordt wel gezegd dat je het ook niet bij een tumor mag gebruiken omdat ons lichaam de neiging heeft om afwijkende cellen/tumorcellen in te kapselen in bindweefsel om deze onschadelijk te maken en het glycerinemaceraat bindweefsel oplost.
Ecologisch nut
- Hazelaar is waardplant voor de sleedoornpage en voor nachtvlinders als hazelaaruil, dromedaris, zomervlinder, vuursteenvlinder, ringelrups en eekhoorn.
- Hazelaar levert ook voedsel aan wantsen, aan boktorren en snuitkevers (de hazelnootboorder is een snuitkever wiens larven de hazelnoten zelf beschadigen/doorboren) en aan rupsen van de elzenbladwesp.
- Hazelnoten worden gegeten door o.a. muizen, eekhoorns, gaaien, boomklevers en spechten.
Nut in de (moes)tuin
- Hazelaar is een goede windbreker.
- Hazelaar trekt de onschadelijke hazelaarluis. Deze lokt lieveheersbeestjes, gaas en zweefvliegen. Het is fijn om deze predatoren van plaaginsecten in de buurt te hebben, mocht een moestuinplant later in het jaar belaagd worden.
Wat ook nog leuk is om te weten…
- de hazelaar heeft heel soepel hout dat, evenals wilgenhout, gebruikt kan worden om manden en afrasteringen mee te vlechten?
- van hazelaar wordt vaak houtskooltjes gemaakt?
- een hazelaarstruikje wordt gemiddeld 6m hoog. Heb jij ruimte voor deze multifunctionele plant in de tuin?
Heb jij ruimte voor deze multifunctionele plant in de tuin? Of heb jij deze plant al in de tuin staan? Laat het ons weten!
Bron: Aardebloesem. Een ruimte van waaruit je kunt leren op het ritme van de aarde en zelfvoorzienend te leven. www.aardebloesem.be