De letter R is van… roddelen, reuring en rechtsbescherming.
Roddelen
We doen het eigenlijk allemaal wel eens: roddelen. Over iemand praten, ongunstig en soms onwaar, zonder dat de persoon in kwestie erbij is. Toen mijn moeder nog in de beginfase van de ziekte van Alzheimer was, dacht ze vaak dat wij over haar roddelden.
Bijvoorbeeld als mijn vader even met mijn zus of mij praatte, kwam ze er steeds bij staan en zei dan boos: “Zitten jullie weer over mij te praten? Over wat ik allemaal niet goed doe?”. Ik vond dat een hele moeilijke fase. Ze had duidelijk zelf door dat er dingen niet goed gingen en dacht dat wij daar, achter haar rug om, over roddelden. Dat was natuurlijk helemaal niet zo, maar het was heel vervelend dat ze dat zo voelde en daar zo bozig op reageerde.
Vaak is achterdochtig gedrag van je dierbare een teken van het verliezen van de grip op het leven. Het is natuurlijk ook heel verwarrend als je mensen niet meer herkent, of als je niet meer snapt waarom iets gebeurt.
Toen was ik vooral heel druk met het tegenspreken van mijn moeder (“Nee hoor, we praten helemaal niet over jou!”). Nu ik meer snap van het proces zou ik eerder geprobeerd hebben te benoemen wat er gebeurde en haar daarin vervolgens gerust te stellen (“Mama, ik zie
dat je boos bent en ik snap dat je denkt dat we over jou roddelen, maar ik kan je verzekeren dat we alleen maar op een lieve manier over je praten. Daar kun je echt op vertrouwen.”).
Reuring
Het zorgde in die dagen in elk geval wel voor reuring. Dit woord dat je zo lekker met rrrrrollende r’s kunt uitspreken heeft verschillende betekenissen.
Het betekent bijvoorbeeld:
- Drukte of zelfs specifiek
- Gezellige drukte. Dat is volkstaal en klopt goed met de betekenis
- Vertier, maar het kan bijvoorbeeld ook
- Onrust betekenen
Eigenlijk zijn het dus twee kanten van dezelfde medaille. Drukte, veel prikkels, kan leuk of vervelend zijn. Bedenk maar eens hoe je zelf een kamer vol mensen ervaart als je barstende koppijn hebt of als je je juist goed voelt en zin in een feestje hebt! Datzelfde geldt natuurlijk ook voor mensen met dementie. Ze kunnen snel een teveel aan prikkels hebben, maar ook te weinig kan een slechte zaak zijn…….
Toen wij ons moesten gaan oriënteren op een verpleeghuis voor mijn moeder zijn we samen (mijn vader, zus en ik) bij een aantal huizen gaan kijken. De sfeer van het ene huis is namelijk heel anders dan van het andere. Zelf was ik erg gecharmeerd van kleinschalige opvang, waar de mensen met dementie meedraaien als in een soort gezin. Ze krijgen daar nog kleine taken (bijvoorbeeld aardappels schillen) en het is er kleiner, met minder prikkels en daardoor rustiger.
Mijn moeder bleek echter al te ver gevorderd te zijn in haar alzheimer-proces om nog mee te kunnen doen aan het leven in kleinschalige opvang. Bovendien was wat reuring, bij nader inzien, voor haar persoon in deze fase en met haar persoonlijkheid te verkiezen boven rust.
Daarom hebben we uiteindelijk gekozen voor een huis waar dagelijks leuke activiteiten georganiseerd worden en een hartelijke sfeer heerst. Kijk dus goed naar jouw dierbare, naar persoonlijkheid én ziektefase om te kunnen bepalen hoeveel reuring wenselijk is voor hem of haar.
Rechtsbescherming
De R is ook van rechtsbescherming. Daar krijg je vanzelf een keer mee te maken bij dementie. Op een gegeven moment kan je dierbare de gevolgen van zijn/haar beslissingen namelijk niet meer overzien.
In juridische termen betekent dit dat je dan ‘wilsonbekwaam’ bent. Het is belangrijk om daar tijdig over gesproken te hebben en een volmacht te verlenen, zodat iemand anders is aangewezen om de persoon te vertegenwoordigen. Ook bankrekeningen, belastingen e.d. vallen hieronder. Om afspraken hierover voor te bereiden kun je kijken op:
www.mijnzakenoporde.nl en/of je notaris vragen.
Ingrid Keestra, Mantelzorger
“Ingrid Keestra was meer dan 14 jaar mantelzorger voor haar moeder die de ziekte van Alzheimer had. Zoals veel mantelzorgers moest ze met vallen en opstaan haar weg vinden in de wereld van de dementie. Met Mantelzorger der liefde schreef ze een gids voor mantelzorgers vol praktische tips, interviews en persoonlijke ervaringen”
